POINT DE CONTACT / Հպման կետ
Dalan Art Gallery, Erevan (ARMÉNIE), dans le cadre de la résidence de création en Arménie portée par KulturDialog Armenien et Atelier Mondial, International Arts Exchange Program
Commissariat d’exposition : Sona Hovhannisian (critique d’art, commissaire d’exposition)
27/10/2021 au 01/12/2021
“Point de contact” présente des dessins réalisés par l’artiste français Emmanuel Henninger. Vivant et créant en Arménie depuis des mois, l’artiste ne dévie pas de son intérêt antérieur pour le paysage, le considérant comme un témoin de l’activité humaine.
Le paysage est traditionnellement l’un des genres les plus classiques et les plus émouvants des beaux-arts. En voyant une image de la nature, le spectateur s’identifie involontairement à l’environnement, se déplaçant mentalement même s’il s’agit d’un lieu inconnu mais néanmoins familier.
Dans un pays étranger peu familier, la nature devient un moyen de réviser son propre contexte local et sa perception. Que nous dit l’image de la nature ? En transférant des paysages apparemment entiers sur une seule surface de peinture, les deux premières œuvres sont considérées comme très naturalistes et impressionnantes.
Les deux paysages à grande échelle sont réalisés dans un style très classique, représentant les rochers de Geghard et les plaines de Jermuk. Avec un regard admiratif typique, l’artiste transmet la scène devant lui de la manière la plus complète possible. Elles nous transfèrent dans le lieu même, où l’on cherche encore à trouver un reflet des origines de la société locale, le contexte, incitant l’artiste à se référer à une autre technique, une autre façon de voir la nature.
Consciemment, Emmanuel Henninger trouve un nouveau point de contact avec la nature et le relie au nouvel environnement. Dans une série de petits dessins à l’encre de Chine, l’artiste explore une autre façon de connaître et d’interagir avec la nature. Si, dans le cas des deux premières œuvres, nous observons le paysage à partir d’une vue d’oiseau, ici, l’artiste/spectateur se retrouve devant d’énormes rochers ou arbres ! La question se pose involontairement de savoir si ce n’est pas cette petite partie que nous voyons et identifions souvent à nos images à travers les images monumentales. Est-il possible de voir l’ensemble dans un épisode ?
Commissaire d’exposition, Sona Hovhannisyan (KulturDialog Armenien)
Համադրողի տեքստ
«Հպման կետ» ցուցադրությունը ներկայացնում է ֆրանսիացի արվեստագետ Էմանուել Հենինգերի՝ Հայաստանում ստեղծած գծանկարները: Ամիսներ շարունակ ապրելով և ստեղծագործելով Երևանում՝ արվեստագետը չի շեղվում բնապատկերի հանդեպ ունեցած իր նախկին հետաքրքրությունից` դիտարկելով այն որպես մարդկային գործունեության ականատես։
Բնանկարն ավանդաբար կերպարվեստի ամենադասական և հուզական ժանրերից է: Բնության պատկեր տեսնելիս՝ դիտողն ակամայից նույնացնում է իրեն միջավայրի հետ՝ մտովի տեղափոխվելով, անգամ եթե անծանոթ, բայց հարազատ վայր:
Անծանոթ և օտար երկրում բնությունը դառնում է միևնույն ժամանակ տեղի համատեքստի և սեփական ընկալողության վերանայման միջոց: Ի՞նչ է մեզ պատմում բնության պատկերը, պարզապես իր վեհությունն է փաստո՞ւմ, թե՞ անդրադառնում է բնապահպանական խնդրի և բնությանը մարդու միջամտությանը: Փորձելով մի նկարչական հարթության վրա տեղափոխել թվացյալ ամբողջական բնապակերը՝ առաջին երկու աշխատաքնները շատ նատուրալիստական են և տպավորիչ:
Լայնածավալ երկու բնանկարներն արված են խիստ դասական ոճով՝ ներկայացնելով Գեղարդի ժայռերն ու Ջերմուկի դաշտերը: Մարդուն բնորոշ հիացական հայացքով արվեստագետը հնարավորինս համապարփակ և մոնումենտալ կերպով փոխանցել է իր առջև բացված տեսարանը: Այն տեղափոխում է հենց այն վայր, որտեղ տեղի հասարակության ակունքների և համատեքստի արտացոլումն է որոնվում՝ արվեստագետին հուշելով անդրադառնալ այլ տեխնիկայի և բնությունը տեսնելու մեկ այլ միջոցի:
Էմանուել Հենինգերը գիտակցաբար նոր հպման կետ է գտնում բնության հետ:
Թանաքով և կետային հպումով արված փոքր գծանկարների շարքի մեջ արվեստագետը հետազոտում է բնությունը ճանաչելու և դրա հետ հաղորդակցվելու այլ միջոց: Եթե առաջին երկու աշխատաքներում բնապատկերը կարծես թռչնի բարձրությունից ենք տեսնում, ապա այստեղ արվեստագետը/դիտողը հայտնվում է հսկայական ժայռերի առջև կանգած: Ակամայից հարց է առաջանում. արդյո՞ք հենց այդ փոքր հատվածը չէ, որ մենք հաճախ տեսնում ենք և մեր զգայարանների միջոցով նույնացնում ենք մոնումենտալ պատկերների հետ: Հնարարվո՞ր է, արդյո՞ք, մեկ դրվագում տեսնել ամբողջը։
Համադրող` Սոնա Հովհաննիսյան (KulturDialog Armenien)